Artykuły, Popularne

Kobiety w szeregach rewolucji

2016-07-24

Artykuł Anieli Bełzównej „Kobiety w szeregach rewolucji” z pisma PPS „Głos kobiet” z 6 września 1936 roku. Zanim zacytujemy tekst, warto przypomnieć kim była jego autorka – Aniela Bełz: Publicystka, jedna z pierwszych w Polsce kobiet-kierowców taksówek; przewodnicząca Wydziału Kobiecego Warszawskiego Okręgowego Komitetu Robotniczego PPS. W połowie lat 30. została przywódczynią oddziału kobiecego Akcji Socjalistycznej – milicji partyjnej PPS; uczestniczka Powstania Warszawskiego – została zamordowana 5 sierpnia na Woli.

„Kobiety w szeregach rewolucji”:

Liczny udział kobiet w manifestacji 6 września zademonstruje swą wierność sztandarom PPS, w której szeregach walczyło tyle kobiet, znacząc swą służbę Niepodległości i Socjalizmowi poprzez więzienia, katorgę i szubienicę. Nie sposób pominąć udziału kobiet w najbardziej ważkich momentach rewolucji 1905-1906 r. W akcjach bojowych, organizowanych przez Partię, kobiety, jak np. w zamachu na Skałłona, odegrały decydującą rolę. Były czynnymi bojowcami. Toteż carskie sądy wojenne na równi z mężczyznami skazywały je na śmierć lub dożywotnią katorgę (Owczarkówna-Jagodzińska). Jakże często z narażeniem nie tylko własnego życia, lecz całej rodziny, przechowywały u siebie broń, lub transportowały ją na miejsce akcji (Amelia Piwko, Zofia Bernard).

Dostarczanie bomb na miejsca zamachów również powierzano kobietom (Paulina Klimowa, Domicela Pawłowska). Jeżeli chodzi o przechowywanie i dostarczanie bibuły, to ten dział pracy organizacyjnej spoczywał całkowicie na barkach tow. [Marii] „Gintry” Paszkowskiej i jej „dromaderkach”.

Nasze młode pokolenie socjalistek z dumą stwierdza, że nie było w Partii takiego działu pracy, gdzie by nie było kobiet. Aureola chwały i męczeństwa, która okryła bohaterów i – męczenników walk rewolucyjnych, jest wspólną aureolą towarzyszek i towarzyszy. Składamy skromny hołd nieprzeliczonym zastępom kobiet, które tak bohatersko walczyły w naszych szeregach.

Źródło:

Kobiety w szeregach rewolucji (detal), Źródło: Głos Kobiet, 6 IX 1936, nr 18, s. 3. Kobiety w szeregach rewolucji, Źródło: Głos Kobiet, 6 IX 1936, nr 18, s. 3.
Avatar photo
Opublikował/a:

Kasia Gauza