Chronologia powstania łódzkiego z 1905 roku

Powstanie łódzkie z 1905 roku było istotnym wydarzeniem, które wstrząsnęło Królestwem Polskim. Chociaż do wystąpień rewolucyjnych dochodziło też w innych miastach Królestwa Polskiego, to właśnie w Łodzi starcia osiągnęły apogeum i były najkrwawsze.

Powstanie łódzkie z 1905 roku było ściśle związane z buntem, który wybuchł w Imperium Rosyjskim. Oba powstania łączyła między innymi konieczność poprawy bytu robotników, którzy pracowali w trudnych warunkach po kilkanaście godzin dziennie. Nie był to jednak jedyny powód rozpoczęcia powstania. Wśród pozostałych wymienia się:

• Kryzys gospodarczy – W latach 1900-1903 nastąpiło spowolnienie gospodarcze, które spowodowało masowe zwolnienia i obniżki płac, pogłębiając niezadowolenie wśród robotników.

• Rosyjska polityka represyjna – Carska administracja stosowała brutalne metody tłumienia protestów i strajków, co prowadziło do eskalacji napięć.

• Rewolucja 1905 roku w Rosji – Fala strajków i protestów ogarnęła całe Imperium Rosyjskie, a wydarzenia takie jak Krwawa Niedziela (9 stycznia 1905 r.) w Petersburgu inspirowały robotników w Królestwie Polskim do działań.

• Wzrost aktywności ruchów rewolucyjnych – Partie socjalistyczne, takie jak Polska Partia Socjalistyczna (PPS) i Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL), agitowały wśród robotników, zachęcając do walki o prawa pracownicze i niepodległość.

Bezpośrednią przyczyną wydają się jednak wydarzenia z 18 czerwca.

Chronologia powstania łódzkiego

Na początku czerwca doszło do zamordowania Jerzego Grabczyńskiego z fabryki Grohmana przez rosyjską jazdę kozacką. 18 czerwca robotnicy zorganizowali pokojową manifestację. Została ona brutalnie stłumiona przez siły rosyjskie, kilka osób zmarło, kilkadziesiąt zostało rannych.

20 czerwca odbył się pogrzeb ofiar z 18 czerwca, który przerodził się w masową manifestację z udziałem od 50 do 70 tysięcy osób. Napięcie w mieście rosło, prowadząc do dalszych starć z siłami carskimi. Dzień później nastroje rewolucyjne nasiliły się, a robotnicy zaczęli budować barykady i atakować patrole policyjne oraz wojskowe. Powstanie miało charakter spontaniczny, bez wyraźnego kierownictwa ze strony zorganizowanych grup politycznych.

22 czerwca na ulicy Wschodniej doszło do do zbrojnego starcia, w którym powstańcy zaatakowali kompanię piechoty i oddział kozaków. W nocy z 22 na 23 czerwca na ulicach Łodzi wzniesiono około 100 barykad. Wkrótce potem walki osiągnęły apogeum. Miasto zostało sparaliżowane, a wszystkie zakłady pracy zaprzestały działalności. Siły carskie, wzmocnione dodatkowymi oddziałami, przystąpiły do brutalnego tłumienia powstania, atakując barykady i ostrzeliwując robotników. Ostatecznie powstanie stłumiono 24 czerwca, w wyniku starć zginęło od 151 do 200 osób, a liczba rannych wyniosła od 150 do 2000.

Skutki powstania łódzkiego 1905

Wśród najważniejszych skutków powstania łódzkiego wymienia się wzrost represji, ale jednocześnie skłonienie cara Mikołaja II do pójścia na pewne ustępstwa. Ponadto powstanie łódzkie było jednym z pierwszych masowych zrywów robotniczych w Polsce. Jego doświadczenia były wykorzystywane w późniejszych walkach o niepodległość, które miały miejsce także w Łodzi. W kolejnych latach organizowano bowiem kolejne powstania.

Wspomniane miasto do dziś pozostaje świadectwem wydarzeń z 1905 roku. Spacerując ulicami Łodzi napotkamy liczne tablice i pomniki upamiętniające bohaterstwo robotników z czasów rewolucyjnych. Wizyta w Łodzi może być więc świetną lekcją historii, którą można połączyć z przeżyciem sportowych emocji. Terminarz spotkań takich klubów jak ŁKS, Widzew czy Orzeł znajdziecie na Bet.pl z kodem „Fortuna bonus promocyjny„.