W czasie Rewolucji 1905 roku obok Bundu, PPS i SDKPiL, działała także partia PPS „Proletariat” (III Proletariat), programowo rozpięta między PPS i SDKPiL. Powstała w 1900 roku we Lwowie. W latach 1905-1906 jej liczebność wynosiła 10 tysięcy członków. Posiadała Wydział Bojowy na wzór Organizacji Spiskowo-Bojowej PPS, liczący ok. 200 osób. Grupy zbrojne powstały m.in. w Warszawie, Łodzi, Częstochowie i Zawierciu. Przeprowadzały akcje terrorystyczne i ekspropriacyjne oraz zamachy na szpiclów i funkcjonariuszy carskich, m.in. na dyrektora Kolei Nadwiślańskich – W. P. Iwanowa, prezesa Sądu Wojskowego – generała Szwejkowskiego czy dyrektora gazowni we wsi Czyste. W grudniu 1905 roku bojówka „Proletariatu” wysadziła dwa słupy wysokiego napięcia przy Ogrodzie Saskim, co poskutkowało tygodniem przerwy w połączeniu telefonicznym z Petersburgiem.

„Formacja pozyskiwała broń podczas przeprowadzanych akcji oraz kupowała ją w Berlinie (za fundusze ze składek własnych oraz za pieniądze odebrane kapitalistom). Przewożono ją przez granicę na stacji celnej w Herbach. Na usługi bojówki powołano własne laboratorium pirotechniczne w mieszkaniu [Bolesława] Drobnera przy ulicy Złotej w Warszawie.”

PPS „Proletariat” została w 1907 roku rozbita licznymi aresztowaniami, a formalnie przestała istnieć w 1909 roku. Członkowie jej bojówek weszli w skład Organizacji Bojowej PPS lub zakładali własne grupy anarchistyczne.

Źródło: W. Potkański, Terroryzm na usługach ugrupowań lewicowych i anarchistycznych w Królestwie Polskim do 1914 roku, Warszawa 2014, s. 321-323.