Artykuły

Najważniejsza zdobycz Rewolucji 1905 roku

2013-12-22

Rok 1908. Jest już po Rewolucji. Działacze i działaczki mocno zdziesiątkowanej Polskiej Partii Socjalistycznej spotykają się w Cieszynie na X. Zjeździe partii (był to w zasadzie zjazd PPS-Lewicy). Podsumowując miniony zryw, stwierdzają, że najważniejszym osiągnięciem doby Rewolucji 1905 roku jest ukształtowanie się masowego ruchu pracowniczego.

„Jeśli dzisiejsze szalejące w swej barbarzyńskiej orgii samowładztwo zerwie swój sojusz z burżuazją, to wzmocni przez to opozycję w społeczeństwie, naruszy ową sztuczną równowagę i doprowadzi do nowego zabójczego dla siebie wybuchu. Jeśli tego sojuszu nie zerwie, w taki razie samo postawi krzyż nad własnym istnieniem. Zaczną się wtedy stopniowe ustępstwa rządu, a udział burżuazji w tym rządzie choćby tylko częściowy, będzie początkiem ery konstytucyjnej.

Zmian tych z tym większą pewnością oczekiwać możemy, że ubiegły okres rewolucji stworzył pierwszy zasadniczy warunek przeobrażeń społecznych: masowy ruch klas pracujących. Masy wystąpiły na widownię życia społecznego, zrozumiały swoje krzywdy klasowe i potrzebę walki.

To nieustające wrzenie mas ludowych, ciągłe wybuchy ich niezadowolenia, wstrząsając prawidłowym biegiem życia ekonomicznego i politycznego, sprawiają, że każda budowla państwowa, każda twierdza kapitału, stoją jak na wulkanie. Cierpią na tym zarówno siły państwa na zewnątrz, jak interesy kapitału, co znów zmusza warstwy rządzące i wpływowe do wprowadzania reform, do zmiany istniejącego ustroju. Tak tedy utrzymanie tego nieustającego wrzenia w masach, czyli utrzymanie ruchu masowego jest najważniejszym warunkiem pomyślnego rozwoju rewolucji i osiągnięcia jej celów.

Dlatego też X. Zjazd uznał tę właśnie zdobycz ubiegłego okresu rewolucji za najważniejszą i najcenniejszą i jako najważniejsze zadanie chwili obecnej wskazał obronę, podtrzymanie masowego ruchu. Dla osiągnięcia tego celu trzeba z całą siłą przeciwdziałać wszelkim objawom budzącego się wśród proletariatu zniechęcenia i zobojętnienia dla życia publicznego, trzeba zachęcać do brania w nim czynnego udziału, podniecać zainteresowanie się biegiem spraw społecznych i politycznych, pomagać do zrozumienia ukrytych sprężyn, kierujących tym życiem, do oceny sił występujących na jego widowni.”

Źródło: Łodzianin – Łódzki Organ Polskiej Partii Socjalistycznej [PPS-Lewicy], luty 1908 r.

Dodatkowe informacje: Program PPS uchwalony na X. Zjeździe: Program, Taktyka, Organizacja.

lodzianin
Fragment pierwszej strony pisma Łodzianin z 1908 r.